میلگرد یکی از مصالح بسیار پر کاربرد در صنعت ساختمان سازی است. از میلگرد برای افزایش مقاومت کشش بتنی استفاده می‌شود. این میله‌های بلند در بتن قرار می‌گیرند تا مقاومت کششی پایین بتن را جبران کرده و مقاومت کششی و دوام لازم را به آن ببخشند. در صورت استفاده از میلگرد در بتن، نام بتن به بتن مسلح تغییر می‌یابد. این محصول در کشورهای مختلف با استانداردهای متفاوتی تولید می‌شود و هر استاندارد دارای طبقه بندی خاصی از نظر خواص مکانیکی فولاد می‌باشد. در ادامه این مطلب به بررسی 10 تفاوت میلگرد ساده و آجدار [✔️بررسی تفاوت های اصلی] پرداخته‌ایم.
ویژگی‌های میلگرد ساده و آجدار
به طور کلی میلگرد ها در دو دسته میلگرد ساده و میلگرد آجدار تقسیم می‌شوند؛ میلگرد های آجدار به علت داشتن دنده یا آج روی خود، به این نام در بازار شناخته می‌شوند. میلگرد A1 در دسته میلگرد های صاف یا ساده و میلگرد های A2 و A3 و A4 در دسته آجدار قرار می‌گیرند. در مطلب " میلگرد چیست؟ " به صورت کامل درباره‌ی میلگرد و انواع آن توضیح دادیم.
ویژگی میلگرد ساده
سطح روی این میلگرد ها صاف و بدون آج بوده و به میلگرد نرم نیز در بازار معروف هستند. همچنین قطر آنها از 6 تا 12 میلی متر می‌باشند. به دلیل عدم داشتن آج روی سطح آنها، از میلگرد های ساده در عملیات حرارتی استفاده می‌کنند. در مقاله " میلگرد ساده چیست؟ " به صورت کامل درباره ی میلگرد ساده و کاربرد آن صبحت کرده‌ایم.
همچنین به دلیل کم بودن میزان کربن در آنها، می‌توان در خمش از آنها استفاده کرد. از موارد مصرف میلگرد های ساده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در ساخت رول پلاک ها
- در جایی که نیاز به لغزیدن میلگرد ها روی سطح فلزی یا کاغذی هست
- در مارپیچ ستون ها
- اتصالات انقباضی جاده ها و باندها
اما چرا میلگرد ساده برای ساختمان سازی مناسب نیست؟ این نوع میلگرد ها برش پذیری و خم پذیری خوبی دارند؛ اما چون اتصال محکمی بین میلگرد و بتن ایجاد نمی‌شود، از آنها در ساخت و ساز، ساخت پل ها و سازه های سنگین استفاده نمی‌کنند.
ویژگی های میلگرد آجدار
میلگرد های آجدار دارای آج و برآمدگی هایی به شکل یکنواخت، دوشکلی، مارپیچی و یا ترکیبی روی سطح خود هستند. این نوع میلگرد برخلاف میلگرد ساده، اتصال بسیار خوبی با بتن داشته و از آن در ساختمان سازی استفاده می‌شود. خواص کششی این نوع میلگردها نسبت به سایر میلگردها بیشتر می‌باشد. قطری بین 6 تا 50 میلی‌متر دارد.
در ادامه انواع میلگرد آجدار را بررسی خواهیم کرد:
میلگرد A2: در نوع A2 آج ها روی بدنه وجود دارد و این برآمدگی ها در امتداد بدنه یکواخت و در همه جهت هستند. به این نوع میلگرد اصطلاحا نیمه ترد هم می‌گویند. از مصارف مختلف A2 می‌توان در ساختمان سازی اشاره کرد. لازم به ذکر است که بهتر است از میلگرد A2 در خمکاری و جوشکاری استفاده نشوند. میزان تغییر شکل در این نوع میلگرد 19 درصد می‌باشد.
میلگرد A3: در میلگرد A3 آج ها در جهت طول و به شکل های شیاری، جناقی، هفتی و هشتی می‌باشد. امکان تغییر شکل و شکل پذیری نسبت به انواع دیگر میلگرد کمتر بوده و میزان تغییر شکل آن تنها 14 درصد است. توجه کنید که میلگرد آجدار A3 برای جوشکاری مناسب نیست.
میلگرد A4: میلگرد A3 و A4 از نظر ظاهری مشابه یکدیگر می‌باشند اما با این تفاوت که آج ها در جهت مخالف و در امتداد میلگرد قرار دارند. از میلگرد A4 در بازار به دنده مرده نیز یاد می‌کنند. این محصول نسبت به موارد دیگر قیمت بالاتری دارد.
فرق میلگرد ساده و آجدار در چیست؟
1. بررسی میلگرد ساده و آجدار از نظر سایز
میلگرد های ساده با سایز 5.5 الی 20 میلی‌متر تولید می‌شوند؛ این در حالیست که میلگرد های آجدار در سایز 5.5 تا 40 میلی‌متر ساخته می‌شوند.
2. تفاوت از نظر شکل ظاهری
تفاوت اصلی و عمده میلگرد های آجدار و ساده در وجود یا عدم وجود برآمدگی روی سطح آنها است.
3. بررسی میلگرد آجدار و ساده از نظر ترکیبات
میلگرد ساده و آجدار از نظر ترکیبات تفاوت چندانی ندارند و به طور کلی از نظر ترکیبات در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:
- میلگرد فولاد کربن
- روکش اپوکسی
- گالوانیزه
- فولاد ضد زنگ
- اروپایی
- فایبرگلاس
4. تفاوت از نظر خواص مکانیکی
به طور کلی میلگرد ها با توجه به اینکه بر اساس چه استانداردی تولید شده باشند، خواص مکانیکی مختلفی دارند. اما اغلب کارخانه های ایرانی بر اساس استانداردهای روسیه میلگردهای خود را تولید می‌کنند.
خواص مکانیکی میلگرد A1: مقاومت تسلیم میلگرد A1 2400 و استحکام کششی آن 3600 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است. میلگرد A1 میلگرد داکتیل بوده و از آن در فرآیند جوشکاری استفاده می‌شود.
خواص مکانیکی میلگرد A2: مقاومت تسلیم این میلگرد 3400 و مقاومت کششی آن 5000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع می‌باشد و برای جوشکاری و خمکاری اصلا گزینه مناسبی نیستند.
خاصیت مکانیکی میلگرد A3: مقاومت تسلیم این میلگرد 4000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و مقاومت کششی آن 6000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع می‌باشد. از این نوع میلگرد برای جوشکاری استفاده نشده و به صورت عمده در ساخت و ساز کاربرد دارد.
خواص مکانیکی میلگرد A4: میلگرد A4 دارای آج های ترکیبی بوده و مقاومت تسلیمی آن 5000 و مقاومت کششی آن 6500 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.
5. روش تولید میلگرد ساده و آجدار
یکی دیگر از مواردی که در تفاوت میلگرد ساده و آجدار می‌توان به آن اشاره کرد، روش تولید این دو نوع میلگرد است. به طور کلی برای تولید تمامی میلگرد ها از شمش فولادی استفاده می‌کنند. اما نحوه ذوب شمش و فرآیند هایی که روی آنها اعمال می‌شود، تفاوت‌هایی دارد. در حال حاضر میلگرد ساده و آجدار به دو روش زیر تولید و به بازار عرضه می‌شوند:
- روش تولید آلیاژی (آنالیز شیمیایی)
در این روش شمش فولادی و فروآلیاژ با یکدیگر ترکیب شده و پس از آنکه به شکل مورد نظر در آمد، باید در محیط به مرور خنک شود. تمام سطوح میلگرد تولید شده به روش آلیاژی، دارای خواص مکانیکی و شیمیایی یکسانی می‌باشد. از طرفی در برابر زلزله و فشار مقاومت خوبی را از خود نشان می‌دهد.
- روش تولید حرارتی (ترمکس)
در تولید میلگرد به روش ترمکس، شمش فولادی دارای گرید شیمیایی کمتری می‌باشد. برای اینکه میلگرد تولید شده به روش حرارتی به مقاومت مورد نظر برسد، تحت دمای بسیار بالایی قرار گرفته و پس از عبور از داخل لوله‌های آب، خنک می‌شوند. استفاده از این نوع میلگردها، در مناطق زلزله خیز توصیه نمی‌شود.
6. تفاوت میلگرد ساده و آجدار در قدرت جوش پذیری
یکی دیگر از تفاوت های میلگرد ساده و آجدار در قدرت جوش پذیری آنهاست. میلگردهای ساده به سبب قدرت جوش پذیری بالا، در صنایع مختلف کاربرد زیادی دارند. این در حالیست که میلگرد های A3 و A4 قابل جوشکاری نمی‌باشند.
7. قدرت آبکاری میلگردها
فرایند آبکاری روی میلگرد های ساده به راحتی امکانپذیر است. این فرآیند سبب افزایش مقاومت میلگرد در برابر خوردگی، ضربه، اکسیداسیون و سایش خواهد شد.
8. قدرت شکل پذیری میلگرد ساده و آجدار
قدرت شکل پذیری یکی دیگر از مواردی است که در تفاوت میلگرد ساده و آجدار می‌توان به آنها اشاره کرد. میلگرد ساده به سبب خواص مکانیکی و شیمیایی خاصی که دارد، قدرت شکل پذیری بالایی نیز دارد. میلگردهای آجدار سختی بیشتری داشته و به همین سبب در ساختمان سازی به صورت گسترده از آن استفاده می‌کنند. خاصیت شکل پذیری میلگرد A3 نسبت به سایر میلگردها کمتر است.
9. خاصیت کششی میلگرد ساده و آجدار
یکی از فرق‌های میلگرد ساده و آجدار، خاصیت کششی متفاوت آنها است. میلگردهای آجدار نسبت به میلگرد ساده خاصیت کششی بالاتری دارند. بیشتری استحکام کششی مربوط به میلگرد A4 و کمترین خاصیت کششی را میلگرد A1 دارد. در مطلب " مقاومت کششی انواع میلگرد" به محاسبه و بررسی جامع مقاومت کششی انواع میلگرد می‌پردازیم.
10. تفاوت کاربرد میلگرد ساده و آجدار
از دیگر تفاوت‌های میلگرد ساده و آجدار می‌توان به کاربرد آنها نیز اشاره کرد. میلگرد ساده اصولا کاربرد صنعتی دارد؛ این در حالیست که میلگرد آجدار به صورت گسترده در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای میلگرد ساده
همانطور که گفتیم میلگرد ساده در صنایع کاربرد دارد. از آنها برای ساخت خاموت، میلگرد زیگزاگ، پیچ و مهره و اتصالات صنعتی استفاده می‌کنند. همچنین این نوع میلگرد در آهنگری و جوشکاری نیز کاربرد دارد. از دیگر کاربردهای میلگرد ساده می‌توان به دورپیچ در آرماتوربندی و میلگرد حرارتی در سقف تیرچه بلوک اشاره کرد.
کاربرد میلگرد آجدار
از کاربردهای اصلی میلگرد آجدار می‌توان به بتن ریزی دیوارها، افزایش مقاومت بتن، تقویت فونداسیون، بتن ریزی کف سازه ها و افزایش نیروی برشی اشاره کرد. میلگرد آجدار A3 و A4، بیشترین آج را دارند و به همین دلیل بهترین گزینه برای تقویت بتن در ساختمان سازی هستند. اما لازم به ذکر است که به دلیل مقاومت بسیار بالا، برای خمکاری و برش مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
خرید انواع میلگرد
شرکت فولاد رامیار صنعت تامین کننده انواع شمش، مقاطع فولادی، مواد اولیه و فروآلیاژ است. این مجموعه با همکاری مستقیم با بزرگترین و مطرح ترین کارخانه های سطح کشور، اقدام به تامین صنعتگران حوزه فولاد و ساخت و ساز کرده است. شما می‌توانید برای خرید محصولات مورد نیاز خود با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
کلام آخر
میلگردها قطعات فولادی هستند که در صنعت ساختمان و سایر صنایع کاربرد فراوانی دارند. دو نوع میلگرد ساده و آجدار وجود دارد. نوع ساده دارای سطح صاف و نوع دنده‌ای دارای برجستگی ها و شیارهایی است که باعث انسجام بیشتر میلگرد و چسبندگی آن به بتن می‌شود.
