بر اساس بررسی‌های فولاد رامیار صنعت، بازار آهن‌آلات ایران در مهرماه ۱۴۰۴ با نوسانات قابل توجه و تحولات متنوع همراه بود. تغییرات نرخ ارز، وضعیت پروژه‌های عمرانی، تحولات بین‌المللی و سیاست‌های داخلی همگی تأثیر مستقیم بر قیمت میلگرد، تیرآهن و ورق فولادی داشتند. تحلیل بازار فولاد ایران در مهرماه نشان می‌دهد که این بازار علی رغم فشارهای بیرونی، همچنان یکی از ستون‌های اصلی تولید و اشتغال کشور است و کوچک ترین تغییرات اقتصادی یا سیاسی می‌تواند مسیر آن را دستخوش تغییرات قابل توجه کند.
تحلیل بازار فولاد ایران در مهرماه ۱۴۰۴؛ تأثیر مکانیسم ماشه، تحریم‌های اروپا و جنگ تجاری چین–آمریکا
در هفته‌های نخست تا پایانی مهر ۱۴۰۴، صنعت فولاد ایران تحت تأثیر مجموعه‌ای از تحولات داخلی و خارجی با فضای پرتنش و غیرقابل پیش‌بینی مواجه شد. فعال سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های اروپا بار دیگر اهمیت نقش روابط بین‌الملل را در آینده زنجیره فولاد یادآوری کرد؛ چرا که این اقدام‌ها با ایجاد محدودیت‌های بیمه‌ای، حمل‌ونقل و بانکی، ریسک صادرات را افزایش و سرعت عملیات تجاری را کاهش دادند. به دنبال این تحولات، بخشی از صادرکنندگان مسیر فروش خود را به بازار داخل تغییر دادند و همین موضوع رشد تدریجی قیمت برخی مقاطع مانند میلگرد و تیرآهن را رقم زد.
هم‌زمان، نوسانات شدید در بازارهای موازی مانند ارز و طلا موجب احتیاط پررنگ خریداران و توقف خرید واحدهای پایین‌دستی شد؛ رفتاری که از نگرانی نسبت به آینده سیاست‌های اقتصادی و تحریم‌ها حکایت دارد. از سوی دیگر، اختلافات داخلی بر سر شیوه قیمت گذاری در بورس کالا و چالش بازگشت ارز صادراتی فضای بی‌اعتمادی میان صنعتگران و سیاست‌گذار را افزایش داده است.
در سطح جهانی نیز تهدید تعرفه ۱۰۰درصدی آمریکا علیه چین تنش جدیدی در بازار فولاد بین‌المللی ایجاد کرده و احتمال تغییر مسیر صادرات چین به منطقه را تقویت می‌کند؛ فرصتی که برای ایران جذاب است، اما مشکلات ارزی و لجستیکی می‌تواند بهره برداری از آن را محدود کند. مجموع این عوامل نشان می‌دهد صنعت فولاد در نقطه‌ای حساس ایستاده است: یا با اصلاح سیاست‌ها، توسعه مسیرهای مالی جایگزین و ثبات بخشی به مقررات می‌تواند از تهدیدها، فرصت بسازد؛ یا در صورت تعلل، با محدودیت‌های جدی در صادرات، تولید و سرمایه‌گذاری روبه رو خواهد شد.
هفته اول مهر؛ آغاز پرتنش بازار فولاد با نوسانات ارزی و بین‌المللی (۵ تا ۹ مهر ۱۴۰۴)
ابتدای مهرماه بازار تحت تأثیر تنش‌های جهانی و فعال سازی احتمالی مکانیسم ماشه قرار گرفت. این موضوع موجب احتیاط خریداران شد و بسیاری از معاملات به تعویق افتاد. با این حال، بورس کالا توانست جریان معاملات میلگرد و تیرآهن را حفظ کند.
میلگرد؛ ادامه نیاز پروژه‌های عمرانی
میلگرد در این هفته عملکرد قابل قبولی از خود نشان داد. افزایش عرضه و ثبات نسبی تقاضا، نشانه‌ای از پویایی پروژه‌های عمرانی در کشور بود. این مسئله نشان می‌دهد که علی‌رغم فضای پرریسک اقتصادی، نیاز به محصولات فولادی همچنان در سطح بالایی وجود دارد و تولیدکنندگان توانسته‌اند بازار داخلی را تأمین کنند.
تیرآهن؛ بازگشت تدریجی خریداران بزرگ
در بخش تیرآهن نیز نشانه‌هایی از بهبود معاملات دیده شد. پروژه‌های بزرگ و خریداران نهادی پس از دوره‌ای احتیاط، مجدداً وارد بازار شدند و به افزایش حجم معاملات کمک کردند. هرچند روند رشد هنوز ملایم است، اما همین تحرک را می‌توان نشانه‌ای از بازگشت اعتماد به بازار دانست.
هفته دوم مهر؛ میلگرد در مسیر تثبیت، تیرآهن در انتظار رشد (۱۲ تا ۱۶ مهر ۱۴۰۴)
بازار آهن‌آلات در این هفته تحت تأثیر بازگشت تحریم‌های اتحادیه اروپا و نوسانات قیمت جهانی قرار داشت. فضای احتیاط و تردید در میان خریداران به وضوح قابل مشاهده بود، در حالی‌که تولید کنندگان با مدیریت عرضه تلاش کردند تا ثبات نسبی قیمت‌ها را حفظ کنند و از افت محسوس بازار جلوگیری شود.
- میلگرد
در بخش میلگرد، روند کلی بازار در محدوده‌ای مثبت اما شکننده باقی ماند. تقاضا در مناطق شمال‌غربی کشور به ویژه در آذربایجان شرقی افزایش یافت و همین موضوع باعث شد این محصول در میان سایر مقاطع فولادی وضعیت پایدارتری داشته باشد. میلگرد همچنان جایگاه خود را در پروژه‌های عمرانی حفظ کرده و نقش اصلی را در تأمین نیاز بازار داخلی ایفا می‌کند.
- تیرآهن
بازار تیرآهن در این هفته ثبات نسبی را تجربه کرد. حجم معاملات در سطحی محدود اما متعادل باقی ماند و خریداران عمدتاً در فاز انتظار قرار گرفتند تا شرایط سیاسی و اقتصادی مشخص تر شود. هرچند رشد چشمگیری در این بخش دیده نشد، اما روند کلی همچنان از تعادل نسبی برخوردار بود.
- ورق فولادی
در حوزه ورق فولادی، افزایش عرضه و رشد تقاضا نسبت به هفته گذشته به وضوح دیده شد. این تغییر موجب شد فضای کلی بازار به سمت بهبود حرکت کند و اعتماد خریداران تقویت شود. ورق فولادی به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین محصولات صنعتی، توانست بار دیگر نقش خود را در تحرک معاملات و حفظ روند مثبت بازار ایفا کند. بازار این هفته تحت تأثیر بازگشت تحریم‌های اتحادیه اروپا و نوسانات قیمت جهانی قرار گرفت. تولیدکنندگان با کنترل عرضه تلاش کردند قیمت میلگرد را در محدوده مثبت نگه دارند، هرچند خریداران همچنان محتاط بودند.
هفته سوم مهر؛ بازگشت اعتماد بازار و افزایش تقاضا برای میلگرد در بورس (۱۹ تا ۲۳ مهر ۱۴۰۴)
بازار فولاد در این هفته تحت تأثیر تنش‌های جهانی میان آمریکا و چین و اختلاف آمارهای ارزی میان بانک مرکزی و تولیدکنندگان قرار داشت. این عوامل باعث شدند فضای معاملاتی با احتیاط بیشتری دنبال شود و رفتار خریداران و فروشندگان تحت‌تأثیر نوسانات سیاسی و اقتصادی قرار گیرد.
- میلگرد
در بخش میلگرد، اگرچه نشانه‌هایی از افزایش عرضه مشاهده شد، اما حجم معاملات نسبت به دوره‌های گذشته در سطحی متوسط باقی ماند. با این حال، روند کلی بازار میلگرد همچنان رو به بهبود بود و تولیدکنندگان با تمرکز بر تأمین نیاز پروژه‌های عمرانی توانستند از افت قیمت‌ها جلوگیری کنند. رشد عرضه در این بخش موجب شد تا سطح اطمینان فعالان بازار نسبت به ثبات نسبی آن افزایش یابد و میلگرد جایگاه خود را به‌عنوان محصول اصلی زنجیره فولاد حفظ کند.
- تیرآهن
بازار تیرآهن نیز هفته‌ای آرام و کم‌تحرک را پشت سر گذاشت. عرضه این محصول نسبت به هفته گذشته کاهش داشت و بخش عمده معاملات توسط تولید کنندگان بزرگ انجام شد. هرچند حجم کلی دادوستد پایین‌تر از حد انتظار بود، اما تعادل نسبی میان عرضه و تقاضا موجب شد از نوسان شدید قیمت جلوگیری شود. تیرآهن همچنان در فاز انتظار قرار دارد و فعالان بازار ترجیح می‌دهند تا مشخص شدن شرایط اقتصادی، از تصمیم‌های شتاب‌زده پرهیز کنند.
- ورق فولادی
در مقابل، ورق فولادی برخلاف سایر مقاطع فولادی توانست روند صعودی خود را حفظ کند. تقاضا در صنایع پایین دستی همچنان پایدار بود و همین مسئله موجب شد این بخش از بازار در مسیر رشد باقی بماند. افزایش تمایل خریداران به ثبت سفارش در بورس کالا، نشانه‌ای از بازگشت تدریجی اعتماد به بازار ورق است.
هفته چهارم مهر؛ بازار فولاد ایران در مسیر ثابت با تقاضای پایدار (۲۳ تا ۳۰ مهر ۱۴۰۴)
در هفته پایانی مهرماه، بازار آهن‌آلات تحت تأثیر انتشار اخبار مثبت از حوزه پروژه‌های عمرانی و بهبود مدیریت زنجیره تأمین قرار گرفت. این شرایط موجب شد فضای عمومی بازار از حالت احتیاط فاصله بگیرد و نشانه‌هایی از بازگشت تدریجی اعتماد در میان خریداران و فعالان صنعت فولاد دیده شود.
- میلگرد
در بخش میلگرد، روند عرضه و فروش به‌تدریج بهبود یافت و بازار توانست عملکردی متعادل را ثبت کند. افزایش تقاضا از سوی پروژه‌های ساختمانی و عمرانی نشان داد که بازار داخلی در مسیر بازسازی رونق قرار گرفته است. تولیدکنندگان نیز با حفظ ثبات در سیاست‌های عرضه، تلاش کردند قیمت‌ها را در محدوده‌ای مثبت نگه دارند.
- تیرآهن
تیرآهن نیز در این هفته وضعیت نسبتاً پایداری را تجربه کرد. تقاضای ثابت از سوی طرح‌های عمرانی و پروژه‌های بزرگ موجب شد حجم معاملات در سطحی مطلوب باقی بماند. با وجود فضای محتاط در میان خریداران، روند بازار این محصول نشان دهنده بازگشت آرام ثبات و اطمینان به معاملات است.
- ورق فولادی
ورق فولادی نیز همچنان در مسیر صعودی حرکت کرد. تقاضا در صنایع پایین دستی از جمله تولیدکنندگان صنعتی، موجب حفظ روند مثبت بازار شد. استمرار عرضه منظم از سوی تولیدکنندگان بزرگ و افزایش اعتماد به تداوم ثبات در بازار ارز نیز به بهبود معاملات این بخش کمک کرد.
چشم‌انداز بازار در ماه آینده
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در ماه آینده، در صورت تداوم سیاست‌های کنونی عرضه و حفظ ثبات نسبی در بازار ارز، قیمت میلگرد و تیرآهن با شیبی ملایم به روند صعودی خود ادامه خواهند داد. همچنین انتظار می‌رود ورق فولادی همچنان در محدوده‌ای مثبت معامله شود و نقش خود را در تقویت اعتماد بازار ایفا کند.
چرا قیمت‌ها در مهر ۱۴۰۴ به طور کلی تثبیت یا کمی اصلاح شدند؟
در سه هفته اخیر، صنعت فولاد در فضایی پرچالش ناشی از تنش‌های سیاسی جهانی، تحریم‌های جدید و اختلافات داخلی بر سر سیاست‌های قیمت‌گذاری فعالیت کرد. با وجود این شرایط، میلگرد توانست در مرکز توجه معاملات قرار گیرد و عملکردی چشمگیر در بورس کالا از خود نشان دهد.
در نخستین هفته‌های مهر، بازار میلگرد با افزایش سطح معاملات و استقبال خریداران روبه‌رو شد. بخش بزرگی از تولیدکنندگان توانستند محصولات خود را به فروش برسانند که این موضوع نشان‌دهنده پایداری تقاضا در پروژه‌های عمرانی بود.
همچنین با اعمال سیاست کنترل عرضه از سوی تولیدکنندگان برای جلوگیری از افت قیمت‌ها، بازار وارد مرحله‌ای محتاط‌تر شد. برخی کارخانه‌ها با ثبات قیمت و مدیریت دقیق موجودی انبار، تلاش کردند روند بازار را متعادل نگه دارند و از نوسانات شدید جلوگیری کنند.
در هفته پایانی مهر، میلگرد بار دیگر توانست به جایگاه اصلی خود در معاملات بازگردد. افزایش عرضه و استقبال خریداران موجب شد این محصول در صدر معاملات بورس کالا قرار گیرد. این روند نشان داد که میلگرد همچنان بازیگر اصلی بازار فولاد است و نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی به قیمت سایر مقاطع دارد.
تیرآهن؛ ثبات در میانه نوسانات
برخلاف میلگرد، بازار تیرآهن در این دوره روندی باثبات‌تر را تجربه کرد. نبود تقاضای مصرفی گسترده سبب شد معاملات بیشتر به صورت روزانه و کوتاه مدت انجام شود. با این حال، تولیدکنندگان بزرگ از جمله شرکت‌های فعال در حوزه ذوب‌آهن، توانستند نقش مهمی در حفظ تعادل بازار ایفا کنند. استمرار عرضه منظم و سیاست قیمت گذاری محتاطانه در این بخش موجب شد تیرآهن از نوسانات شدید قیمتی مصون بماند.
جمع‌بندی تحلیلی بازار فولاد ایران در مهرماه
تحلیل بازار فولاد ایران در مهرماه سال جاری دوره‌ای پرتنش اما باثبات را پشت سر گذاشت. مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی از جمله فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بازگشت تحریم‌های اروپا، نوسانات نرخ ارز و تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین، فضای کلی بازار را تحت تأثیر قرار دادند. در این شرایط، رفتار محتاطانه خریداران و کنترل عرضه از سوی تولیدکنندگان موجب شد نوسانات قیمتی در محدوده‌ای محدود باقی بماند.
میلگرد در اغلب هفته‌های این ماه، به ویژه در بورس کالا، بازیگر اصلی بازار بود. افزایش عرضه، تقاضای پایدار پروژه‌های عمرانی و مدیریت دقیق موجودی از سوی کارخانه‌ها سبب شد این محصول در مسیر تثبیت قیمتی حرکت کند و جایگاه خود را در بازار داخلی حفظ نماید. در مقابل، تیرآهن روندی آرام‌تر و باثبات‌تر داشت؛ تولیدکنندگان بزرگ با حفظ نرخ‌های خود توانستند از نوسانات شدید جلوگیری کنند و بازار را در وضعیت تعادلی نگه دارند.
در حوزه ورق فولادی، تداوم عرضه منظم و رشد تقاضا در صنایع پایین‌دستی موجب شد این بخش برخلاف سایر مقاطع، روندی مثبت را تجربه کند. با این حال، بی‌اعتمادی ناشی از اختلافات داخلی بر سر سیاست‌های ارزی و صادراتی همچنان مانع از جهش قابل‌توجه در معاملات شد.
در مجموع، مهرماه برای صنعت فولاد، ماهی از جنس ثبات محتاطانه بود. بازار نه وارد فاز رشد چشمگیر شد و نه افت معناداری را تجربه کرد. اگر سیاست‌های کنونی عرضه و ثبات نسبی نرخ ارز ادامه یابد، انتظار می‌رود در آبان‌ماه مسیر آرام صعودی در قیمت تیرآهن و میلگرد ادامه پیدا کند و ورق فولادی نیز نقش خود را به‌عنوان پیشران معاملات صنعتی حفظ نماید.
