گاهی اوقات بنا بر تصمیماتی، مهندسان و طراحان برای بهبود عملکرد و بالا بردن ظرفیت باربری یک ساختمان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. یکی از این روش‌ها کاشت میلگرد در بتن می‌باشد. ما در این مقاله از فولاد رامیار صنعت بطور کامل به بررسی ضوابط و نحوه کاشت میلگرد پرداخته‌ایم. لازم به ذکر است قبل از خرید، برای مطمئن شدن از کیفیت و قیمت مصالح حتماً از طریق تماس با کارشناسان ما با شماره ۰۳۱۵۵۰۵۷ از قیمت میلگرد و قیمت آهن مطلع شوید.
کاشت میلگرد چیست؟
کاشت میلگرد، فرآیندی است که با سوراخ کردن قسمت‌هایی از بتن در فونداسیون یا ستون با استفاده از چسب‌های مخصوص میلگرد انجام می‌شود. ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که انجام این کار با چه هدفی است؟ در بسیاری مواقع پس از ساخت ساختمان امکان تخریب یا بازسازی وجود ندارد به همین منظور جهت تقویت بتن و اصلاح بخشی از ساختمان یا اضافه کردن قسمت جدیدی به سازه که از قبل در طراحی نبوده از کاشت میلگرد در بتن استفاده می‌کنیم.
مزایا و کاربرد‌های کاشت میلگرد
در قسمت قبل تا حدودی با نحوه کاشت میلگرد آشنا شدید. در ادامه به بررسی کاربرد‌ها و مزایای کاشت میلگرد در بتن می‌پردازیم. کاربرد‌های متنوعی وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت ستون‌ها و فونداسیون
- اضافه کردن قسمت جدید به ساختمان مثل تیر، ستون، سقف یا دیوار برشی
- مقاوم‌سازی ساختمان
- اتصال تجهیزات ساختمانی به سقف یا ستون مثل کانال‌های هوا
- متصل کردن اجزای ساختمان به همدیگر
- تغییر در ابعاد
مراحل کاشت میلگرد در بتن
کاشت میلگرد در بتن فرآیندی فنی و دقیق است که نیازمند رعایت مراحل خاصی برای دستیابی به نتیجه‌ای استاندارد و بادوام می‌باشد. ابتدا باید سوراخ‌هایی متناسب با قطر میلگرد به‌وسیله دریل یا دستگاه مغزه‌گیر ایجاد کنیم. پس از آن، پاک‌سازی سوراخ‌ها از گردوغبار و ذرات با استفاده از دمنده هوا و فرچه مخصوص را انجام می‌دهیم. این مرحله باید حداقل دوبار تکرار گردد تا سطح داخلی حفره کاملاً تمیز شود.
در گام بعد، ترکیب چسب و آب (مطابق با دستور برند چسب مورد استفاده) درون حفره تزریق می‌شود. انتخاب برند معتبر چسب اهمیت زیادی دارد؛ زیرا ترکیب نادرست چسب و آب می‌تواند باعث عدم استحکام نهایی شود. سپس میلگرد درون سوراخ قرار گرفته و با چرخش به یک جهت، هوای محبوس بین میلگرد و چسب خارج می‌شود.
ضروری است که عمق و ابعاد حفره‌ها مطابق با استاندارد‌های چسب کاشت بولت تعیین شده باشد. همچنین باید سطح داخلی حفره‌ها عاری از چربی و رطوبت باشد تا چسبندگی مؤثر حاصل شود. پس از انجام مراحل کاشت، لازم است حدود ۴۸ ساعت (۲ شبانه‌روز) برای گیرایی نهایی چسب صبر کرد تا سازه قابل بهره‌برداری باشد.
تجهیزات و مواد مورد نیاز برای کاشت میلگرد در بتن
کاشت میلگرد در بتن بسته به شرایط اجرایی و نوع چسب یا رزین مصرفی، روش‌های متنوعی دارد. انتخاب تجهیزات و مواد مناسب، نقش کلیدی در کیفیت و دوام نهایی سازه دارد. جهت مطمئن شدن از کیفیت میلگرد و آگاهی در مورد این محصول می‌توانید مقاله " گواهینامه فنی میلگرد " را مطالعه کنید. در ادامه، به اصلی‌ترین مواد مورد استفاده در این فرآیند می‌پردازیم:
چسب‌های مخصوص کاشت
در این روش، ابتدا با دستگاه‌های مناسب، سوراخ‌هایی در بتن ایجاد می‌شود. سپس از چسب‌هایی با پایه‌های اپوکسی، پلی‌استر یا وینیل‌استر برای پر کردن حفره‌ها استفاده می‌شود. این چسب‌ها معمولاً دو جزئی هستند و هنگام تزریق به‌صورت خودکار ترکیب می‌شوند. پس از تزریق، میلگرد به‌صورت پیچشی درون حفره قرار می‌گیرد تا اتصال کامل صورت گیرد.
رزین و کپسول‌های شیشه‌ای
کپسول‌هایی حاوی رزین، یکی دیگر از روش‌های اجرای کاشت هستند. این کپسول‌ها درون سوراخ قرار می‌گیرند و با وارد کردن میلگرد، شکسته می‌شوند. در نتیجه، رزین و هاردنر با یکدیگر واکنش می‌دهند و پس از سخت شدن، پیوندی قوی با میلگرد ایجاد می‌کنند.
چسب‌های اپوکسی با کاربری مستقیم
اپوکسی‌های دو جزئی، به‌دلیل چسبندگی بالا به بتن و فلز، محبوبیت زیادی دارند. استفاده از این چسب‌ها ساده است، اما باید دقت کرد که پیش از ترکیب، حمل و نگهداری جداگانه صورت گیرد تا از گیرش زود هنگام جلوگیری شود.
گروت سیمانی
برای کاشت میلگرد در برخی موارد از گروت‌های سیمانی استفاده می‌شود. این مواد شامل ترکیب سیمان، آب، مواد افزودنی و سنگدانه‌های ریز هستند. گروت‌ها به‌خوبی فضا‌های خالی را پر می‌کنند و در نصب ستون‌ها نیز کاربرد دارند. پیش از استفاده باید به‌مدت مشخصی با آب مخلوط و به‌صورت ملات تزریق شوند.
انواع روش‌های کاشت میلگرد
کاشت میلگرد یکی از تکنیک‌های پرکاربرد در بهینه‌سازی، ترمیم و توسعه سازه‌های بتنی است که بسته به موقعیت موردنظر، روش و مصالح متفاوتی دارد. در ادامه با مهم‌ترین کاربرد‌های کاشت میلگرد آشنا می‌شوید:
- کاشت میلگرد در بتن
در مواقعی که نقص‌های طراحی یا اجرایی موجب کاهش مقاومت بتن می‌شود، می‌توان با کاشت میلگرد این کاستی‌ها را جبران کرد. در این روش، با استفاده از دریل یا دستگاه مغزه‌گیر، حفره‌هایی در بتن ایجاد شده و پس از پاک‌سازی، میلگرد با کمک چسب‌های مخصوص درون آن جای می‌گیرد. چسب‌ها معمولاً به دو صورت کارتریجی (گان) یا حجمی موجود هستند و انتخاب آن‌ها باید با توجه به مشخصات فنی پروژه انجام شود.
جهت آشنایی بیشتر با انواع میلگرد پیشنهاد می‌کنم مقاله " انواع میلگرد مصرفی در بتن " را مطالعه کنید.
- کاشت میلگرد در فونداسیون
این روش به‌منظور افزایش ظرفیت باربری فونداسیون یا اصلاح ابعاد آن به‌کار می‌رود. انتخاب سایز میلگرد، محاسبه عمق کاشت، توجه به نوع بار (کششی یا برشی) و زاویه اعمال آن، از نکات کلیدی در این فرایند هستند. همچنین برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، دریل‌کاری دقیق با تجهیزات ایمن توصیه می‌شود. - کاشت میلگرد در ستون
هنگام نیاز به ایجاد اتصال جدید، افزایش ارتفاع ستون یا اجرای راه‌پله شمشیری، کاشت میلگرد در ستون‌ها انجام می‌شود. این فضا‌ها معمولاً محدود و حساس‌اند؛ بنابراین دقت و مهارت اجرایی در این روش اهمیت بالایی دارد تا به بافت اصلی ستون آسیب نرسد. - کاشت میلگرد در تیر
اتصال تیر جدید، تقویت تیر موجود یا ایجاد پیوند بین تیر و ستون از جمله کاربرد‌های کاشت میلگرد در تیر‌ها است. این عملیات باید با دقت بالا و رعایت اصول مهندسی اجرا شود تا استحکام سازه حفظ گردد و از بروز آسیب در نقاط حساس جلوگیری شود.
آیین‌نامه و ضوابط کاشت میلگرد در بتن
برای اجرای درست کاشت میلگرد در سازه‌ها، نیاز به محاسبات مهندسی دقیق و رعایت ضوابط مشخص‌شده در آیین‌نامه بتن ایران (آبا) است. این ضوابط شامل تعیین عمق سوراخ، نوع میلگرد، نوع چسب و شرایط اجرایی می‌باشد. از جمله نکات مهم می‌توان به خشک بودن محل کاشت، پاک بودن میلگرد از روغن و گردوغبار، استفاده از میلگرد فلز خالص، کیفیت بالای چسب و پاک‌سازی کامل محل اجرا اشاره کرد. همچنین باید شرایط آب‌وهوایی مناسب برای اجرا، به‌ویژه عدم بارندگی، در نظر گرفته شود.
اهمیت اجرای صحیح کاشت میلگرد در بتن و جلوگیری از خوردگی آن
در بسیاری از پروژه‌های عمرانی، کاشت میلگرد یکی از مراحل حیاتی و تأثیرگذار در استحکام و عمر مفید سازه به‌شمار می‌رود. با این حال، اگر این فرآیند به‌درستی و طبق اصول مهندسی انجام نشود، ممکن است در آینده با مشکلاتی نظیر خوردگی میلگرد مواجه شویم. این خوردگی، به‌خصوص در محیط‌های مرطوب یا بتن‌های نامرغوب، می‌تواند ساختار سازه را به خطر بیندازد.
یکی از بهترین راهکار‌ها برای جلوگیری از خوردگی میلگرد در بتن، استفاده از بتن با کیفیت بالا و بتنهایی است که نیاز به آب کمتری دارند. کاهش مقدار آب در بتن، تراکم و مقاومت آن را افزایش داده و شرایط مساعدی برای محافظت از میلگرد فراهم می‌آورد.
از سوی دیگر، نباید از بعد اقتصادی این عملیات غافل شد. کاشت میلگرد نه‌تنها در پایداری سازه اهمیت دارد، بلکه مستقیماً بر هزینه تمام‌شده‌ی پروژه تأثیر می‌گذارد. عواملی مانند قیمت روز میلگرد، هزینه چسب مخصوص کاشت، و دستمزد اجرای اصولی عملیات، همه باید قبل از شروع پروژه بررسی و برآورد شوند.
در نهایت
اجرای دقیق و اصولی کاشت میلگرد، علاوه بر افزایش دوام و ایمنی سازه، می‌تواند از هزینه‌های دوباره‌کاری یا تعمیرات آتی جلوگیری کرده و پروژه را از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر کند. پس رعایت اصول فنی در این مرحله، یک هوشمندانه برای آینده سازه خواهد بود. جهت دریافت مشاوره تخصصی در این زمینه می‌توانید با کارشناسان ما در واحد مقاطع با شماره تماس ۰۳۱۵۵۰۵۷ در ارتباط باشید.
