یکی از مقاطع فولادی استوانه‌ای شکل که در دو نوع ساده و آجدار تولید می‌شود، میلگرد است. میلگرد از نوع ساده بیشتر در مصارف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولاً در ساختمان‌سازی برای جبران مقاومت کششی پایین بتن از میلگرد آجدار استفاده می‌کنند. میلگرد‌ها بر اساس سایز و آنالیز تولیدی دسته‌بندی می‌شوند. از مهم‌ترین نکات در مشخص شدن کیفیت و قیمت میلگرد، نحوه تولید میلگرد است. ما در این مقاله سعی داریم در مورد مواد اولیه تولید میلگرد به صورت کامل صحبت کنیم.
مواد اولیه تولید میلگرد چیست؟
اولین و مهم‌ترین مواد اولیه تولید میلگرد، فولاد پر بازده است. آهن به همراه درصد کمی از عناصر دیگر مثل کربن، گوگرد، فسفر و منگنز در ترکیب فولاد وجود دارد. معمولاً کیفیت فولاد به کربن موجود در آن وابسته است. از شمش فولادی با آنالیز ۵sp برای تولید میلگرد استفاده می‌شود. علاوه بر شمش ۵Sp، از انواع دیگر این محصول نیز برای تولید میلگرد و سایر مقاطع فولادی استفاده می‌کنند. شما می‌توانید اطلاعات بیشتر در این باره را در مطلب " انواع شمش فولادی" مطالعه کنید.
صفر تا صد مراحل تولید میلگرد
اولین مرحله تولید میلگرد با خرید شمش فولادی شروع می‌شود. گفتیم که شمش فولادی اولین و مهم‌ترین مواد اولیه تولید میلگرد است. در نتیجه کیفیت و ویژگی‌های آن نقش اساسی در کیفیت میلگرد تولید شده دارد. در روند تولید این محصول، در ابتدا شمش فولادی حرارت دیده از بین غلتک‌های پشت سرهم حرکت داده می‌شود تا میله‌ای با سطح مقطع عرضی کم و طویل تولید شود. سپس برای تولید میلگرد‌های آجدار از غلتک‌های مختلف استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که میلگرد‌ها را با توجه به شکل ظاهری آج‌هایی که دارند، دسته‌بندی می‌کنند. بر این اساس میلگرد‌ها در انواع A۴، A۳، A۲ تولید و به بازار عرضه می‌شوند. پس از به پایان رسیدن مرحله آج زنی، میلگرد‌ها را با طول ۱۲ متر برش می‌دهند.
در مطلب " انواع میلگرد آجدار " ویژگی و کاربرد انواع میلگرد را بیان کرده‌ایم.
روش‌های مختلف تولید میلگرد
همانطور که در ابتدا گفتیم در این مقاله سعی داریم درباره‌ی مواد اولیه تولید میلگرد و مراحل آن صحبت کنیم. لازم به ذکر است که روش‌های تولید میلگرد بر خواص مکانیکی و فیزیکی آن تأثیر‌گذار است. از عوامل تعیین‌کننده در انتخاب روش تولید میلگرد، می‌توان به شرایط اقلیمی هر کشور اشاره کرد. چرا که کاربرد اصلی میلگرد، تقویت بتن است. بنابراین باید با توجه به شرایط اقلیمی، زلزله خیز بودن یک منطقه و … استاندارد تولید میلگرد را مشخص نمود.
اغلب ۴ روش تولید میلگرد وجود دارد که عبارت‌اند از:
تولید میلگرد با روش نورد
در روش تولید میلگرد با نورد، در ابتدا مواد اولیه تولید میلگرد وارد کوره شده و در دمای ۱۱۰ درجه سانتی گراد حرارت می‌بیند. سپس برای کاهش قطر شمش و افزایش طول آن از روش رافینگ استفاده می‌کنند.
تولید میلگرد با روش سردکاری یا نورد سرد
روشی که در دمای پایین‌تر از دمای تبلور است، سردکاری یا به اصطلاح نورد سرد نامیده می‌شود. در این روش به علت در هم شکستن و جابجایی در ساختار کریستالی ماده، میلگرد‌های تولید شده به روش سردکاری سخت‌تر و محکم‌تر خواهند بود. در روش نورد به کوره پیش گرم برای تولید میلگرد، رول کوره، دستگاه رافینگ، رول‌های رافینگ، قیچی سر زن، استند به بسته‌بندی نیاز دارد.
تولید میلگرد با روش میکرو آلیاژی
یکی از روش‌های دیگر برای تولید میلگرد که می‌توان به آن اشاره کرد، روش میکرو آلیاژی است. مواد اولیه تولید میلگرد در این روش مقدار کمی تیتانیوم، نیوبیوم و یا وانادیم است که به فولاد معمولی اضافه می‌شود. در این روش شمش آهن بعد از انجام عملیات روی آن، در دمای محیط سرد می‌شود، که این امر باعث افزایش تدریجی مقاومت میلگرد می‌گردد. به علت برابر بودن خواص مکانیکی و مشخصات شیمیایی سطح بیرونی تا مرکز، این نوع میلگرد مقاومت و یکنواختی بهتری دارد. با توجه به این ویژگی در مناطق زلزله خیز استفاده از این نوع میلگرد توصیه می‌شود.
تولید میلگرد با روش عملیات حرارت و خنک کاری یا ترمکس
در روش عملیات حرارت و خنک کاری، مواد اولیه تولید میلگرد حرارت دیده وارد مرحله آستنتیک کرده و از طریق آب یا روغن در کمترین زمان سرد می‌کنند. تولید میلگرد با روش عملیات حرارت و خنک کاری، حجم فولاد، هزینه نیروی انسانی و انرژی لازم برای حمل و نقل کاهش می‌یابد. به همین دلیل است که این روش در بین فولادکاران محبوبیت دارد.
نحوه تولید میلگرد در ایران و جهان چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
همانطور که در ابتدای مطلب گفتیم، استاندارد تولید میلگرد با شرایط اقلیمی منطقه ارتباط مستقیم دارد. به عنوان مثال در مناطق زلزله خیز تولید میلگرد با دو روش آلیاژی و ترمکس انجام می‌شود. چرا که میلگرد‌های تولید شده با این روش، کیفیت بالایی دارند.
استاندارد میلگرد‌های تولید شده در ایران از استاندارد‌های روسیه و ۳۱۳۲ ملی پیروی می‌کند. همچنین برای حفظ اصالت و معرفی بهتر میلگرد‌ها، روی بدنه آن‌ها نشان اختصاری درج شده است. این علامت شامل نشان اختصاری برند تولید‌کننده، نوع آج و روش تولید میلگرد است.
در مطلب " انواع استاندارد میلگرد " به صورت کامل در این باره صحبت کرده‌ایم.
روش‌های نوین تولید میلگرد
با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از تجهیزات مدرن و پیشرفته، روش ساخت میلگرد هم دستخوش تغییرات بزرگی شده است. به همین دلیل بسیاری از کارخانه از روش‌های نوین برای تولید میلگرد استفاده می‌کنند. در ادامه روش‌های نوین تولید میلگرد را خواهیم گفت:
تولید میلگرد به روش نورد مداوم
روش نورد مداوم یکی از روش‌های نوین تولید میلگرد است که در این روش شمش فولادی تحت دمای بالا از یکسری غلتک عبور می‌کند تا به شکل میله‌های بلند و باریک تغییر کند. در روش نورد مداوم انرژی کمتری نیاز بوده و هزینه تولید نیز کاهش پیدا می‌کند.
نورد هیدرولیکی
نورد هیدرولیکی همانطور که از نام آن مشخص است، به کمک فشار آب شکل شمش‌های فولادی را تغییر می‌دهد. از مزایای این روش تولید میلگرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش استهلاک غلتک‌ها؛
- افزایش کیفیت میلگرد؛
- افزایش سرعت تولید؛
- کاهش دمای نورد؛
استفاده از پوشش محافظ
در این روش یک لایه محافظ روی سطح میلگرد قرار می‌گیرد. این لایه از خوردگی، سایش، آلودگی میلگرد و اکسیداسیون آن جلوگیری می‌کند. از انواع پوشش محافظ میلگرد می‌توان به رنگ، رزین، گالوانیزه، آلومینیوم و پلاستیک اشاره کرد.
در جدول زیر می‌توانید ویژگی روش‌های مختلف تولید میلگرد را به صورت خلاصه مشاهده کنید:
| نام روش | توضیحات و ویژگی ها |
| نورد گرم | ایجاد فولاد نرم شده و نورد آن
شکل پذیری، مقاومت کششی و مقاومت پیچشی بیشتر |
| نورد سرد | نورد فولاد سرد شده با استفاده از فشار بیشتر شکل پذیری، مقاومت کششی و مقاومت پیچشی کمترسختی و شکنندگی بالا |
| ترمکس | فرایندی سریع و مقرون به صرفه امکان جوش پذیری به روش سربه سرشکل پذیری مناسب و مقاومت خوب در برابر شکنندگیغیرقابل استفاده برای مناطق زلزله خیز |
| میکرو آلیاژی | روشی مناسب جهت تولید میلگرد با آلیاژ سفارشی
ایده آل جهت استفاده در مناطق زلزله خیز |
بهترین روش تولید میلگرد در ایران
به طور کلی هر کشوری با توجه به شرایط اقلیمی و جنس خاک در هر منطقه، استاندارد مشخصی برای تولید میلگرد دارد. میلگرد در ایران بر اساس استاندارد ۳۱۳۲ تولید و به بازار عرضه می‌شود. این استاندارد ترکیبی از چندین استاندارد بین‌المللی، مثل DIN آلمان، GOST روسیه، JIS ژاپن، ASTM آمریکا و … است. اما به طور کلی انواع میلگرد در ایران، به دو روش آلیاژی و ترمکس تولید می‌شود. طبق قوانین تمام کارخانه‌های نوردی موظف هستند پلاک‌هایی را که شامل روش تولید و مشخصات میلگرد است را روی محصول نهایی قرار دهند. این کار به خریداری کمک می‌کند تا میلگرد اصل از تقلبی را به خوبی انجام دهد.
در مطلب " تشخیص میلگرد اصل از تقلبی " به صورت کامل در این باره صحبت شده است.
کلام آخر
ما در این مقاله به روش تولید میلگرد و مواد اولیه تولید میلگرد پرداختیم. فولاد رامیار صنعت تأمین‌کننده انواع میلگرد و مقاطع فولادی در سراسر کشور می‌باشد. شما می‌توانید توسط شرکت فولاد رامیار صنعت در کمترین زمان ممکن و با بهترین قیمت مقاطع فولادی مورد را نیاز خود را خریداری کنید. شما می‌توانید برای مشاهده قیمت میلگرد به سایت رامیار صنعت مراجعه کرده یا از طریق شماره ۰۳۱۵۵۰۵۷ با کارشناسان بخش فروش میلگرد، تماس بگیرید.
